Từ những năm 95 trở lại đây, biểu diễn và hoạt động văn hóa nghệ thuật tại Việt Nam đang thực sự trở thành một ngành Hot, và cũng là một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân Việt Nam. Thế nhưng rõ rang chất lượng các chương trình vẫn chưa thật sự cao khi mà âm thanh, ánh sang phục vụ sân khấu còn chắp vá, thiếu chuyên nghiệp.
Chuyên viên âm thanh, ánh sáng: nghề cần nhưng không có
Thị trường âm nhạc TPHCM đứng đầu cả nước ở quy mô cũng như chất lượng các show diễn. Thế nhưng, rất nhiều show diễn của các ngôi sao ca nhạc thế giới vẫn phải chuyển hệ thống âm thanh từ nước ngoài vào. Đánh giá chất lượng âm thanh biểu diễn cho show lớn trong thời điểm hiện nay, nhiều ông bầu có chung nhận định rằng “tạm hài lòng nhưng vẫn cần nâng cấp để đáp ứng mong mỏi của khách hàng”. Nhập được hệ thống có âm thanh đồng bộ chất lượng cao đủ để đáp ứng các chương trình ca nhạc và biểu diễn nghệ thuật quy mô quốc tế tổ chức tại VN, kể cả tour biểu diễn của các ngôi sao ca nhạc thế giới, là mong mỏi của những người làm nghề.
Sân khấu Việt Nam còn nhiều hạn chế về hiệu ứng
Và bên cạnh đó, việc tìm kiếm người thể hiện và chịu trách nhiệm về hiệu ứng sân khấu cũng vô cùng quan trọng. Đáng tiếc, nếu phân tích cho đúng thì ở nước ta hiện nay, chưa ai có thể tự xưng mình thực sự là chuyên viên thiết kế về lĩnh vực này cả.
Kỹ sư âm thanh: nghề “ngàn đô”
Chi phí học nghề này khá đắt. Học phí để thành một kỹ sư âm thanh của khoa kỹ sư âm thanh của Trường ĐH Hoa Sen (phối hợp với trường CIFAP - Trung tâm Đào tạo nghe nhìn Pháp) có giá 1.500 USD/năm (đào tạo 2 năm - hệ học viên), đó là chưa kể những máy móc bạn sẽ phải mua để hành nghề sau này. Chẳng hạn như máy móc cho mỗi DJ - nghề thời thượng mà nhiều kỹ sư âm thanh đang hoạt động là 1.200 - 1.800 USD cho bộ DJ gồm 2 turntable (bàn xoay), 1.200 - 1.600 USD cho một mixer (bàn trộn), rồi laptop, headphone, sound effect, đĩa nhựa vinyl…
Thế nhưng khi đã được đào tạo chuyên nghiệp thì việc kiếm lại “ngàn đô” cũng không quá khó khan. DJ (disc jockey - thợ chỉnh nhạc) là một nghề nhỏ của kỹ sư âm thanh hiện đang trở thành một nghề thời thượng của giới trẻ. Người được đào tạo kỹ sư âm thanh bài bản sẽ là một tay chơi DJ khá ổn. Lương của một DJ ViệtNam hiện tại chừng 1.500 - 3.000 USD/tháng, lương của kỹ sư âm thanh cũng sẽ tương đương như vậy. Trên thế giới, kỹ sư âm thanh là linh hồn của một show diễn, một sự kiện truyền thông quan trọng.
DJ hiện nay đang là một nghề Hot với thu nhập cao
Những kỹ năng cần thiết của một kỹ thuật viên âm thanh, ánh sáng:
Cho tới nay, việc đào tạo ngành này vẫn còn khá mới mẻ tại Việt Nam và chưa có những chương trình đào tạo chuyên nghiệp. Trường ĐH Sân khấu Điện ảnh, ĐH Hoa Sen, Cao đẳng Phát thanh Truyền hình…cũng chủ yếu mở các chương trình đào tạo ngắn hạn cấp chứng chỉ. Phần lớn các kỹ sư âm thanh, ánh sáng đang làm việc tại các studio, các sân khấu đều được học từ nước ngoài về, hoặc “săn” sư phụ và truyền nghề, học lóm.
Một kỹ sư âm thanh cần có các phẩm chất sau:
- Nhanh nhạy và chính xác: với kỹ sư âm thanh tất cả đều là công việc điều chỉnh, chính xác và mau lẹ, họ cần phản ứng nhanh với những yêu cầu đưa ra.
- Trí tưởng tượng: vừa là kỹ thuật viên vừa là nghệ sĩ, kỹ sư âm thanh cần tìm những phương pháp mới lạ để đạt được hiệu ứng như mong đợi.
- Ham hiểu biết: các phương tiện kỹ thuật luôn được cải tiến nhanh chóng, họ cần phải nắm bắt thông tin và tự tìm tư liệu để luôn bắt kịp xu hướng.