Để làm bài thi đạt điểm cao thì điều
kiện cần là phải học nhiều và học kỹ. Học càng nhiều thì càng có nhiều cơ hội
đạt điểm cao.Nhưng học lịch sử không bắt buộc các em phải học thuộc lòng một
cách máy móc, mà cần nắm vững kiến thức cơ bản, ghi nhớ và hiểu những sự kiện
quan trọng, gắn với niên đại, địa danh, nhân vật lịch sử…
Không còn bao lâu nữa là đến ngày thi , nếu các em chưa học thuộc bài thì coi
như đã muộn. Nếu đã thuộc bài, các em nên xếp sách lại và viết dàn ý của từng
bài. Đó cũng là một cách để tổng ôn, chỗ nào quên thì lật sách xem lại lần
cuối. Để công việc học tập có hiệu quả hơn và thú vị hơn, các em nên tổ chức
học nhóm để dò bài lẫn nhau, trao đổi và chất vấn nhau.
Muốn
nắm vững kiến thức, các em nên ôn theo từng giai đoạn lịch sử. Và học theo
phương pháp “đâm nhánh”: Mỗi giai đoạn có bao nhiêu đề mục, mỗi đề mục có bao
nhiêu ý …
Ví
dụ, giai đoạn 1954 – 1975 (phần kháng chiến chống Mỹ cứu nước) có các chiến
lược Mĩ tiến hành ở miền Nam Việt Nam: Chiến lược “Chiến tranh một phía” (1954
– 1960); Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” (1961 – 1965); Chiến lược “Chiến
tranh cục bộ” (1865 – 1968); Chiến lược “Việt Nam hóa” và “Đông Dương hóa chiến
tranh” (1969 – 1973). Mỗi chiến lược chiến tranh của Mĩ, các em cần nắm vững
hai phần lớn: - Về chiến lược chiến
tranh của Mĩ gồm: Hoàn cảnh ra đời, Âm mưu (Mục đích), Thủ đoạn (Biện pháp thực
hiện). – Về đấu tranh của quân dân ta gồm: Đấu tranh chính trị, Đấu tranh phá
“Ấp chiến lược”, Đấu tranh vũ trang: …
Trong giai đoạn 1954 – 1975 còn hai
vấn đề quan trọng là : Những thắng lợi của quân dân ta trong những năm sau Hiệp
định Paris về Việt Nam năm 1973 đến đầu năm 1975 và
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975.
Khi
tiếp xúc với đề thi, các em phải đọc thật kĩ đề, hiểu yêu cầu cụ thể của đề, để
tránh tình trạng lạc đề. Rồi viết ra giấy nháp nội dung cơ bản của đề thi, trên
cơ sở đó, vận dụng kiến thức để làm bài.
Đề
thi Sử tuyển sinh đại học trong những năm gần đây tập trung chủ yếu vào kiến
thức Sử Việt Nam ( ít nhất là 3 câu, từ 7 đến 8 điểm ), chương trình Sử thế giới chiếm từ 2 đến 3
điểm.Cũng có khi trong đề thi không có phần sử thế giới.
Câu
1 của đề thi Sử thường là dễ, thường chỉ
yêu cầu thí sinh tái hiện kiến thức trong sách giáo khoa và biết trả lời
đúng yêu cầu của câu hỏi.
Câu
2 khó hơn, nhằm mục đích phân lọai thí sinh nhiều hơn. Thí sinh cần có cách học
hệ thống theo từng chủ đề hoặc trong lớp có tổ chức sêmina thì mới làm tốt câu
này. Đôi khi câu này yêu cầu trình bày và nhận xét một sự kiện lịch sử nào đó.
Do đó câu này có thể là câu đòi hỏi chút suy luận.
Câu
3 thường đòi hỏi học sinh phải biết chọn lọc những chi tiết thích hợp của một
giai đoạn lịch sử nào đó và nội dung của câu trả lời thường được đề cập rất kỹ
trong sách giáo khoa.
Phần tự chọn thường tương đối dễ. Tất nhiên là
chỉ dễ đối với những học sinh có ôn tập và có vốn kiến thức nhất định. Thường
là những câu đại loại như trình bày về một vấn đề lịch sử nào đó, hoặc trình
bày về sự ra đời và hoạt động của một tổ chức nào đó; hoặc trình bày hoàn cảnh
lịch sử, nguyên nhân, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của một chiến dịch nào đó…
Tóm
lại, để làm bài thi được điểm cao, đòi
hỏi thí sinh phải học hành chăm chỉ và có phương pháp đồng thời phải có sức
khỏe tốt trong suốt thời gian làm bài thi.
TS Trần Ngọc Khánh (Trường ĐH Khoa Học Xã Hội và nhân Văn, TP HCM )