Hiện nay, phần lớn sinh viên mới ra trường đều có tâm trạng không biết nên bắt đầu từ đâu, lúng túng trong việc định hướng nghề nghiệp tương lai của mình. Từ thực tế của những buổi phỏng vấn, hội chợ việc làm..., các chuyên viên tư vấn nhân sự đã tổng kết một số kinh nghiệm nhằm giúp các sinh viên có định hướng phát triển cho mình.
Định hướng nghề nghiệp theo các ưu thế có sẵn
Sở dĩ có sự lúng túng là do các bạn không xác định được một con đường rõ ràng. Vả lại, bạn cũng không phát hiện đâu là thế mạnh của bản thân để có thể phát huy tối đa các ưu điểm. Vấn đề việc làm và ý chí tự lập luôn thôi thúc đã khiến các bạn dễ dàng chấp nhận những công việc không phù hợp và thậm chí không liên quan đến chuyên môn, sở trường của mình. Có nhiều sinh viên sau bốn năm đại học mới nhận ra không có năng khiếu trong ngành học đã chọn. Ra trường, họ theo làm một công việc hoàn toàn khác. Và như thế họ lại phải mất nhiều thời gian và công sức để đầu tư vào lĩnh vực mới này. Việc sớm định hướng nghề nghiệp giúp giảm thiểu thời gian đầu tư vào việc học và tạo điều kiện để tham gia vào những hoạt động thực tiễn bổ sung cho nghề nghiệp tương lai. Ví dụ bạn có khả năng giao tiếp, thuyết phục tốt và muốn trở thành một giám đốc kinh doanh thì ngay từ khi đi học bạn có thể làm thêm với chức danh nhân viên bán hàng. Những công việc vừa học vừa làm này sẽ là kinh nghiệm quý báu và là nền tảng vững chắc cho bạn sau này trong công việc quản lý bán hàng.
Xác định mục tiêu cần đạt đến
Khi đã có định hướng rõ ràng, việc cần làm tiếp theo là thiết lập mục tiêu. Không nên đặt mục tiêu quá cao so với khả năng thực tế. Cũng không nên đặt cùng một lúc nhiều mục tiêu trong khoảng thời gian hạn chế. Vì như vậy sẽ dẫn đến cảm giác thất vọng vốn dễ dàng bộc phát ở các nhân viên trẻ nếu họ không đạt đến mục tiêu đã đề ra. Cảm giác thất vọng trong khi thực hiện mục tiêu đầu sẽ là một cản trở rất lớn trong việc thực hiện mục tiêu thứ hai (mục tiêu này thường khó khăn hơn và đòi hỏi nhiều nỗ lực, kiên trì hơn). Mục tiêu cần đặt theo kế hoạch ngắn hạn và dài hạn. Ví dụ nếu muốn đạt được bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh trong vòng 5 năm thì bạn nên có một kế hoạch làm việc ba năm để lấy thêm kinh nghiệm thực tế. Tất cả mọi việc bạn làm đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và nhất quán với mục tiêu đã đặt ra. Thay đổi mục tiêu giữa chừng, tất cả sức lực bạn đã bỏ ra trở nên vô nghĩa, và bạn lại phải bắt đầu từ vị trí xuất phát.
Biến kiến thức thành kinh nghiệm
Bạn có thể học từ đồng nghiệp, cấp trên, các chuyên gia, các cuộc hội thảo, các khóa đào tạo... Bất cứ ai cũng có thể cung cấp cho ta những kiến thức hữu ích mà nếu vô ý chúng ta sẽ không nhận ra. Nên đầu tư nghiên cứu áp dụng những kiến thức chuyên môn đã học vào giải quyết công việc hàng ngày. Làm như vậy không những giải quyết tốt hơn các vấn đề phải đối mặt mà còn nhào nặn kiến thức thành kinh nghiệm của chính mình.
Tránh tình trạng “nhảy cóc”
Các nhân viên mới ra trường thường có tình trạng “nhảy cóc” trong công việc. Một trong những lý do là vì họ quá dễ dãi trong việc chọn nghề hoặc tham lam “đứng núi này trông núi nọ”. Vài tháng trước vẫn còn làm việc cho công ty A nhưng vài tháng sau đã về công ty B. Họ thường có tâm lý trở thành một võ sĩ karate thực thụ trong một thời gian ngắn, bỏ qua giai đoạn luyện tập gian khổ mà một võ sĩ có đẳng cấp phải tốn nhiều công sức luyện tập. Việc “nhảy cóc”, trước tiên không tạo được một ấn tượng tốt trong mắt nhà tuyển dụng. Hơn nữa, các công việc khác nhau không tạo được một sự liên hệ chặt chẽ bổ sung cho nghề nghiệp chuyên môn và ảnh hưởng đến định hướng nghề nghiệp tương lai đã đặt ra.