Nhận kết quả thi và đăng ký xét tuyển
Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), trước ngày 20/8/2012, các trường công bố kết quả thi và điểm trúng tuyển trên mạng Internet và trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trước ngày 25/8/2012, thí sinh đến nơi đã nộp hồ sơ đăng ký dự thi để: nhận Giấy báo trúng tuyển đợt 1; nhận Giấy chứng nhận kết quả thi (nếu không trúng tuyển đợt 1, nhưng có kết quả thi bằng hoặc cao hơn điểm sàn CĐ); nhận Phiếu báo điểm (nếu kết quả thi thấp hơn điểm sàn CĐ).
Về việc tham gia đăng ký xét tuyển (ĐKXT): Sau khi xét tuyển và triệu tập thí sinh trúng tuyển nhập học đối với thí sinh đăng ký dự thi vào trường, nếu còn chỉ tiêu, các trường thông báo công khai trên trang thông tin điện tử của trường, trang thông tin điện tử tuyển sinh của Bộ GD&ĐT và các phương tiện thông tin đại chúng khác điều kiện xét tuyển: thời gian nhận hồ sơ ĐKXT mỗi đợt; thời gian công bố điểm trúng tuyển và danh sách thí sinh trúng tuyển; chỉ tiêu cần tuyển; ngành và khối xét tuyển; mức điểm nhận hồ sơ ĐKXT; vùng tuyển...
Hồ sơ ĐKXT nộp cho trường theo đường bưu điện chuyển phát nhanh, chuyển phát ưu tiên hoặc nộp trực tiếp tại các trường (hồ sơ gồm: Giấy chứng nhận kết quả thi có đóng dấu đỏ của trường + lệ phí xét tuyển + 1 phong bì đã dán sẵn tem và ghi rõ địa chỉ liên lạc của thí sinh).
Thí sinh đã dự thi ngành năng khiếu, nếu môn văn hóa thi theo đề thi chung, được tham gia xét tuyển vào chính ngành đó của trường có nhu cầu xét tuyển, trong vùng tuyển của trường.
Hàng năm, chậm nhất là ngày 30/11, các trường kết thúc thời hạn xét tuyển và chậm nhất là ngày 31/12, phải báo cáo về Bộ GD&ĐT kết quả tuyển sinh, kết quả thực hiện chỉ tiêu của năm.
Về việc phúc khảo và khiếu nại: Nếu thấy kết quả thi các môn văn hóa không tương xứng với bài làm và đáp án, thang điểm đã công bố công khai, thí sinh có thể nộp đơn phúc khảo kèm theo lệ phí cho trường trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày trường công bố điểm thi trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày hết hạn nhận đơn phúc khảo, các trường công bố kết quả phúc khảo cho thí sinh.
Mọi thắc mắc và đơn thư khiếu nại, tố cáo của thí sinh liên quan đến tuyển sinh ĐH, CĐ đều gửi trực tiếp cho các trường và do các trường xử lý theo thẩm quyền.
Nhập học: Thí sinh trúng tuyển phải đến nhập học theo đúng yêu cầu ghi trong Giấy triệu tập trúng tuyển của trường. Đến chậm 15 ngày trở lên (kể từ ngày ghi trong giấy triệu tập trúng tuyển), nếu không có lý do chính đáng, coi như bỏ học. Đến chậm do ốm đau, tai nạn có giấy xác nhận của bệnh viện quận, huyện trở lên, hoặc do thiên tai có xác nhận của UBND quận, huyện trở lên, được xem xét vào học hoặc bảo lưu sang năm sau.
Khi đến nhập học cần mang theo: Học bạ; Bằng tốt nghiệp Trung học phổ thông hoặc tương đương (nếu tốt nghiệp từ năm 2011 trở về trước) hoặc Giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời hoặc tương đương (nếu tốt nghiệp năm 2012); Giấy triệu tập trúng tuyển.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga, để đảm bảo công bằng trong tuyển sinh, tránh những sai sót trong tất cả các khâu, từ xác định chỉ tiêu đến xét tuyển và gọi thí sinh nhập học, Bộ GD&ĐT đã ban hành quy chế tuyển sinh mới, kèm theo những hướng dẫn chi tiết để các cơ sở giáo dục ĐH căn cứ thực hiện. Trong các văn bản này, Bộ cũng quy định rõ mức độ xử lý những trường hợp vi phạm quy chế, không để lặp lại những sai sót như những năm trước.
Nắm rõ học phí để khỏi bất ngờ
Học phí của các trường ĐH, CĐ hiện nay chênh lệch rất lớn, từ 4-5 triệu đến cả trăm triệu đồng/năm tùy trường. Thí sinh cần nắm rõ những thông tin này để có những chuẩn bị cần thiết và khỏi bất ngờ khi trúng tuyển vào trường.
Theo quy định, tất cả các trường đều phải “ba công khai” về trường mình trên website của trường, trong đó có công khai về mức học phí. Các trường công lập thu học phí theo khung học phí đối với GD&ĐT trình độ ĐH. Riêng các trường ngoài công lập được phép tự quyết định mức học phí, nhưng phải thông báo mức thu cho từng năm hoặc cả khóa.
Mức trần học phí đối với đào tạo trình độ ĐH tại trường công lập theo các nhóm ngành đào tạo đại trà, từ năm học 2012-2013. Cụ thể: Khoa học xã hội, Kinh tế, Luật, Nông, lâm, thủy sản (nhóm 1): 4,2 triệu đồng/năm; Khoa học tự nhiên, Kỹ thuật, Công nghệ, Thể dục thể thao, Nghệ thuật, Khách sạn - du lịch (nhóm 2): 4,8 triệu đồng/năm; Y dược (nhóm 3): 5,7 triệu đồng/năm. Mức trần học phí sẽ tăng từng năm đến năm học 2014-2015. Theo đó, các ngành thuộc nhóm 1 tăng thêm 650.000 đồng/năm; nhóm 2 tăng 850.000 đồng/năm và nhóm 3 tăng 1,15 triệu đồng/năm.
Trong khối các trường ĐH công lập còn có loại hình trường tự chủ tài chính. Đây là những trường không được Nhà nước hỗ trợ về tài chính như các trường ĐH công lập khác. Vì thế, khoản thu học phí dùng để chi trả thù lao giảng dạy, quản lý hành chính, mua sắm vật tư thiết bị, máy móc, thực hành... Từ các khoản này, trường cân đối thu chi để đưa ra mức học phí cho từng khóa học.
Trong số các trường ĐH công lập tự chủ tài chính, Trường ĐH Tôn Đức Thắng có mức học phí cao nhất: 220.000 đồng/tín chỉ lý thuyết, 370.000 đồng/tín chỉ thực hành, vào khoảng 8-10 triệu đồng/năm/SV (tùy ngành); Trường ĐH Tài chính - Marketing có mức học phí 5-6 triệu đồng/năm/SV; Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm thu học phí khoảng 5 triệu đồng/năm/SV (170.000 đồng/tín chỉ lý thuyết, 220.000 đồng/tín chỉ thực hành)... Ngoài ra, tân sinh viên (SV) còn phải đóng thêm các khoản phí khác (tùy từng trường), như: phí cơ sở vật chất, thư viện, bảo hiểm, đồng phục, phí “cược giáo trình”, tiếng Anh tăng cường, phí vật tư phục vụ các đợt thi trong năm học...
Bên cạnh đó, một số trường công lập đào tạo chương trình chất lượng cao, liên kết quốc tế... có mức học phí khá cao. Chẳng hạn, Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM) thu học phí 39 triệu đồng/năm/SV (học chương trình do nhà trường cấp bằng); học chương trình liên kết với nước ngoài thu học phí 54 triệu đồng/năm/SV. Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM thu học phí 20 triệu đồng/năm/SV cho chương trình đào tạo tiên tiến...
Học phí ở khối các trường ĐH, CĐ ngoài công lập: Theo quy định, các trường ĐH ngoài công lập tự cân đối thu - chi và mỗi trường cũng có tiêu chí đầu tư khác nhau. Vì vậy, hiện mức thu học phí ở mỗi trường mỗi khác. Nhìn chung, học phí của các trường ĐH ngoài công lập ở cả phía Bắc và phía Nam đều được chia thành 3 nhóm.
Các trường đóng tại các địa phương có mức học phí “mềm” hơn các trường tại Hà Nội và TP.HCM. Mức học phí của nhóm trường này từ 6-10 triệu đồng/năm/SV (tùy từng ngành học và từng trường). Riêng Trường ĐH Tân Tạo (Long An) có mức học phí lên đến 3.000 USD/năm/SV (vi phạm quy định về niêm yết ngoại tệ).
Nhóm trường ĐH ngoài công lập tại Hà Nội và TP.HCM thu học phí cao hơn các trường ĐH ở địa phương (trừ ĐH Tân Tạo). Chẳng hạn,Trường ĐH Văn Lang có mức học phí 10-14 triệu đồng; ĐH Kỹ thuật công nghệ TP.HCM (13-16 triệu đồng/năm/SV); ĐH Ngoại ngữ - Tin học TP.HCM (12-15 triệu đồng/năm/SV); ĐH Quốc tế Hồng Bàng (12-16 triệu đồng/năm/SV, tùy ngành đào tạo).
Ngoài ra, một số trường ĐH ngoài công lập có cách tổ chức đào tạo riêng nên có mức học phí cũng khác lạ, như Trường ĐH Hoa Sen (TP.HCM) thu học phí 3,8 triệu đồng/tháng/SV. Một số ngành ở trường này, nếu chọn chương trình học bằng tiếng Anh, có mức học phí 4,3 triệu đồng/tháng/SV; chương trình hợp tác quốc tế thu 4,9-5,8 triệu đồng/tháng/SV; Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM thu 2.410.000 đồng/tín chỉ; học phí học tiếng Anh 8.780.000 đồng/cấp độ (tổng cộng học phí của trường này lên tới 70-90 triệu đồng/năm/SV). Trường ĐH FPT thu học phí 23,1 triệu đồng/học kỳ (1 khóa 9 học kỳ), cộng với học phí học tiếng Anh, lấy chứng chỉ TOEFL hoặc IELTS 6.0, với mức 9,24 triệu đồng/mức (tối đa 5 mức). Trường ĐH Quốc tế Miền Đông (Bình Dương) thu 15-30 triệu đồng/năm/SV. Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn thu học phí 42-49 triệu đồng/năm (chương trình giảng dạy bằng tiếng Việt) và 109-120 triệu đồng/năm (dạy bằng tiếng Anh)...
Ngay từ đầu mùa tuyển sinh năm 2012, Bộ GD&ĐT đã có văn bản yêu cầu các trường ĐH, CĐ ngoài công lập phải thông báo công khai mức học phí của từng ngành trên website của trường. Tuy nhiên, có nhiều trường chỉ thông báo chung chung mức tạm thu học phí đầu năm học nên khi SV nhập học mới té ngửa vì phải đóng thêm nhiều khoản “trời ơi” nữa. Vì vậy, các tân SV cần phải nắm rõ những khoản thu của trường để chủ động tính toán khả năng tài chính của mình.
Đào Quốc Toàn (Theo Tạp chí Thế giới Mới)